Podtlenek azotu znaczącym gazem cieplarnianym.
Opublikowano: 12-04-2010

W Kanadzie, na Syberii, na Alasce i w Skandynawii ostatnimi czasy obserwuje się nie tylko zanik pokrywy śnieżnej, ale i stopniowe rozmarzanie wiecznej zmarzliny - warstwy ziemi, która ze względu na trwające miliony lat mrozy była trwale zamrożona. Według badań opublikowanych w „Nature Geoscience" topnienie wiecznej zmarzliny, która zajmuje około 25% lądu na półkuli północnej, powoduje uwalnianie do atmosfery dużych ilości podtlenku azotu znanego również jako gaz rozweselający. Emisje tego gazu zmierzone w Zackenbergu we wschodniej Grenlandii skoczyły 20-krotnie, do poziomu, który dotychczas był spotykany tylko w lasach tropikalnych. Naukowcy z Danii i Norwegii badali tereny w Kanadzie i norwes-kiej prowincji w Arktyce obejmującej swym zasięgiem archipelag Svalbard, którego największą wyspą jest Spitsbergen. Naukowcy zaobserwowali, że podtlenek azotu pozostawał dotychczas w zmarzlinie podczas gdy wydzielały się z niej: dwutlenek węgla i metan.


Podtlenek azotu czyli N2O jest trzecim po dwutlenku węgla i metanie znaczącym gazem cieplarnianym, będącym efektem działalności człowieka. Gaz ten uwalniany jest w wyniku naturalnych procesów z oceanów i lasów deszczowych oraz przez bakterie w glebie. Jego źródła powstałe w wyniku działalności człowieka to nawozy azotowe, spalanie paliw kopalnych oraz produkcja środków chemicznych wymagająca użycia azotu np. oczyszczalnie ścieków. W krajach uprzemysłowionych N2O odpowiada za mniej więcej 6% efektu cieplarnianego. Pochłania ciepło aż 310 razy bardziej wydajnie niż dwutlenek węgla i utrzymuje się w atmosferze przez ok. 120 lat. Od początku rewolucji przemysłowej stężenie podtlenku azotu w atmosferze wzrosło o ok. 16%, co oznacza wzmocnienie efektu cieplarnianego o 4÷6%. Wzrost emisji podtlenku azotu może przyczyniać się do zwiększenia ilości burz piaskowych, powodzi, fal gorąca i podnoszenia się poziomu morza. Podtlenek azotu jest dopuszczony do użytku m.in. jako dodatek do żywności. Dobrze rozpuszcza się w tłuszczach, dlatego stosuje się go do tworzenia np. bitej śmietany w sprayu. Wypełnia się nim również opakowania zawierające łatwo psujące się produkty, takie jak chipsy ziemniaczane. Na liście dodatków spożywczych legalnie dopuszczonych w UE posiada oznaczenie E-942. Jest też wykorzystywany w medycynie jako środek znieczulający.


< PoprzedniaNastępna >