Utylizacja Å›wietlówek zawierajÄ…cych rtęć.W naszym kraju corocznie zu??ywa siÄ? oko??o 20 mln lamp rtÄ?ciowych. Wiele z nich w niekontrolowany spos??b sk??adowane sÄ? na sk??adowiskach bÄ?d?? po prostu wyrzucane gdzie popadnie. NagminnÄ? praktykÄ? jest rozbijanie zu??ytych lamp w ??mietnikach w pobli??u miejsc zamieszkania. W wyniku takiego postÄ?powania do ??rodowiska trafia 1,5 tony rtÄ?ci rocznie. Od stycznia 2002 roku wszyscy przedsiÄ?biorcy, w tym importerzy, wprowadzajÄ?cy na rynek lampy wy??adowcze, z wy??Ä?czeniem ??wietl??wek kompaktowych sÄ? zobowiÄ?zani do osiÄ?gniÄ?cia odpowiednich poziom??w ich odzysku i recyklingu. Posiadacze odpad??w w postaci zu??ytych ??r??de?? ??wiat??a zawierajÄ?cych rtÄ?Ä?, powsta??ych w wyniku prowadzonej przez nich dzia??alno??ci gospodarczej, powinni prowadziÄ? ich selektywnÄ? zbi??rkÄ?, umo??liwiajÄ?cÄ? p????niejszy odzysk lub unieszkodliwianie. Skuteczny proces utylizacji odpad??w zawierajÄ?cych rtÄ?Ä?, w tym wyeksploatowanych ??wietl??wek, prowadzi siÄ? wykorzystujÄ?c w??a??ciwo??ci fizyczne i chemiczne tego pierwiastka. Technologie unieszkodliwiania odpad??w rtÄ?ciowych mo??na podzieliÄ? na 2 grupy: suchÄ? i mokrÄ?. Metoda sucha opiera siÄ? na oddestylowaniu rtÄ?ci w pr????ni, w podwy??szonej temperaturze. Kolejnym etapem jest odzysk rtÄ?ci z gaz??w odlotowych. W ten spos??b mo??na pozyskiwaÄ? rtÄ?Ä? z lamp rtÄ?ciowych, termometr??w, baterii czy nawet amalgamatu dentystycznego. Proces technologiczny odbywa siÄ? na kruszarko-przesiewarce i 2 typach destylator??w. Kruszarko-przesiewarka rozdziela pokruszony materia?? na 3 frakcje: st??uczkÄ? szklanÄ?, czÄ???ci metalowe i py?? fluorescencyjny (luminofor), w kt??rym zawarte jest 95??97% rtÄ?ci. St??uczka szklana i metalowe czÄ???ci mogÄ? byÄ? ponownie wykorzystane lub bezpiecznie sk??adowane poniewa?? zawierajÄ? minimalne ilo??ci rtÄ?ci. Luminofor poddaje siÄ? destylacji w temperaturze 600°C. Powsta??e pary rtÄ?ci sÄ? zasysane z komory pompÄ? pr????niowÄ?, przechodzÄ? przez komorÄ? dopalania, w kt??rej panuje temperatura 850°C i 2 szeregowo po??Ä?czone komory ch??odnicze, gdzie nastÄ?puje skroplenie i wydzielenie rtÄ?ci metalicznej. Ostatnim etapem jest przefiltrowanie powietrza w celu usuniÄ?cia pozosta??ych zanieczyszcze??. Z kolei technologia mokra polega na przeprowadzeniu rtÄ?ci w postaÄ? nierozpuszczalnÄ? za pomocÄ? reakcji chemicznej. Synteza prowadzi do zwiÄ?zania rtÄ?ci, znajdujÄ?cej siÄ? w odpadach w siarczek rtÄ?ci przez dodanie zwiÄ?zk??w chemicznych np.: podchlorynu sodu, tiosiarczanu potasu lub nadmanganianu potasu.
Utylizacja świetlówek zawierających rtęć.
|