Ekologiczny pamiÄ™tnik pierwszoklasistówDopiero, co przyszli??my do szko??y i rozpoczÄ?li??my naukÄ? w niej, a ju?? wyruszamy na pierwszÄ? przyrodniczÄ? wyprawÄ?. Mamy tam z??o??yÄ? jakie?? ??lubowanie? Kto?? na nas tam czeka? DokÄ?d jedziemy? Daleko sÄ? te Kadyny od naszego ElblÄ?ga? Pytania nie majÄ? ko??ca. Wszyscy jeste??my ma??ymi ciekawskimi!Zbiórka. Wsiadamy do autokaru, pani mówi, ??e bÄ?dziemy jechaÄ? do Kadyn oko??o 40 minut, to chyba niedaleko. Rozsiadamy siÄ? wygodnie na siedzeniach, nasza pani bierze mikrofon i... opowiada nam bajkÄ?! Ale najpierw nas prosi, ??eby??my spojrzeli na lewo przez okno. Widzimy p??aski teren. RosnÄ? tam wierzby wzd??u?? rowów. Dowiadujemy siÄ?, ??e sÄ? to ElblÄ?skie ??u??awy. Po prawej natomiast widzimy lasy i pagórki - to Wysoczyzna ElblÄ?ska. Okazuje siÄ?, ??e nasz autokar jedzie po granicy dwóch krain geograficznych. Do ko??ca nie wiemy, co to znaczy, ale kiedy?? to pewnie zrozumiemy. No a teraz bajka. Chcecie pos??uchaÄ??Dawno, dawno temu na Wysoczy??nie ElblÄ?skiej te?? mieszkali ludzie i tÄ? krainÄ? nazywano PogezaniÄ?...-rozpoczÄ?la pani. Królowa?? tu w??adca o imieniu Hoggo. Wybudowa?? on nad Zalewem du??y gród obronny, który nazwa?? Tolko. Takie imiÄ? przewidzia?? równie?? dla upragnionego syna. Niestety, los sp??ata?? mu figla – trzykrotnie zamiast oczekiwanego dziedzica odnajdywa?? w kolebce dorodne córy. Rwa??, wiÄ?c w??osy z rudej brody, upija?? siÄ? i rusza?? na ??upie??cze, awanturnicze wyprawy. Gdy z kolejnej nie powróci?? schedÄ? po nim przejÄ???y dziewczyny. Najstarsza – Mita – by??a najwierniejsza tradycji. ??y??a bardzo przyk??adnie – zgodnie z ??yczeniem matki szybko wysz??a za mÄ???, zamieszka??a w grodzie ojca, który rozbudowa??a i umocni??a. Powi??a liczne potomstwo, synów wychowa??a na dzielnych rycerzy, córki by??y niezastÄ?pionymi gospodyniami. Mita zapisa??a siÄ? w pamiÄ?ci poddanych jako w??adczyni mÄ?dra i dobra. Na jej cze??Ä? zamek Hoggosa zaczÄ?to nazywaÄ? grodem Mity, czyli Tolko Mita (dzisiaj miasteczko zwane jest TOLKIMCKO). Ona nauczy??a Prusów budowaÄ? i walczyÄ?.Druga z panienek odznacza??a siÄ? wielkÄ? urodÄ?. Najbardziej tez ze wszystkich cnót ceni??a sobie piÄ?kno. Za m??odu szukajÄ?c estetycznych podniet wiele wÄ?drowa??a po okolicy. Gdy w ko??cu tak??e zmieni??a stan, wybra??a dla swojej nowej rodziny miejsce najurodziwszee wszystkich, po??o??one wysoko nad Zalewem. W grodzie tym zaczÄ???a wyrabiaÄ? podziwu godne przedmioty u??ytkowe i ozdobne, g??ównie z ceramiki. Tak to Cadyna, ??rednia córka Hoggosa, zosta??a za??o??ycielkÄ? zawsze piÄ?knych Kadyn (DO KTÓRYCH WLA?¹NIE JEDZIEMY). Ona nauczy??a Prusów sztuki.By??a jeszcze trzecia córka, najwiÄ?ksze utrapienie dla matki. Niczego nie mo??na by??o jej nauczyÄ? – nie lubi??a siÄ? odziewaÄ?, jadaÄ? przy stole i sypiaÄ? w ??ó??ku. Nie przejawia??a ??adnych zainteresowa??. Bosa, odziana w byle co, potargana, hasa??a po lasach ??cigajÄ?c siÄ? ze zwierzÄ?tami. Przez jaki?? czas towarzyszy??a jej Cadyna, potem Pogezana pÄ?dzi??a ??ywot samotniczki. PoczÄ?tkowo nie szanowano jej i uwa??ano, ??e ??le sobie poczyna – straszono niÄ? dzieci, mówiÄ?c:... myj rÄ?ce, bo bÄ?dziesz brudny jak Pogezana lub .... ucz siÄ?, bo bÄ?dziesz dziki jak ona. Z czasem zmieni??o siÄ? jednak radykalnie wyobra??enie o najm??odszej córce Hoggosa – okaza??o siÄ?, ??e porzuciwszy ??wiat ludzi przeniknÄ???a najg??Ä?bsze tajniki natury, nauczy??a siÄ? mowy chmur, drzew, strumieni i ptaków. Pozna??a magiÄ? i dziÄ?ki niej dotar??a do bogów, mieszkajÄ?cych w wodach, kamieniach lub piorunach. Oni za?? polubili jÄ? i przyjÄ?li do wtajemniczonego grona. Przychodzili na ziemiÄ? w odwiedziny, najchÄ?tniej wówczas, gdy ta??czy??a na le??nych polanach. Ludzie przekonali siÄ?, ??e Pogezana zosta??a wajdelotÄ? – wieszczkÄ?, po??redniczÄ?cÄ? miÄ?dzy nimi i bogami. W jej s??owach zawsze odnale??Ä? mo??na by??o najprawdziwsze wskazówki, co do swojego losu, mo??na by??o tak??e wp??ynÄ?Ä? na zmianÄ? nieuniknionego. Pro??bÄ? przekazywa??a ta??czÄ?ca Pogezana, a rozbawieni bogowie, najczÄ???ciej spe??niali ??yczenia nawet nie ws??uchujÄ?c siÄ? w ich tre??Ä?. W ten sposób uda??o siÄ? czasem wskrzesiÄ? umar??ego, czÄ???ciej uleczyÄ? chorego, a prawie zawsze zaczarowaÄ? dla siebie obojÄ?tnego dotÄ?d partnera.Pogezana okaza??a siÄ? najmilsza sercu ludzi córkÄ? legendarnego herosa Hoggosa. Przypisano jej wiele dobrodziejstw i cudów, z czasem opowie??ci o nich pobrzmiewa??y coraz nieprawdopodobnej. Uwa??ano, ??e nauczy??a Prusów ??piewu, umi??owania prawdy, sztuki kochania i ??owów, modlitwy, rado??ci i wielu innych przymiotów. By??a dobrym duchem, stra??niczkÄ? domowego ogniska i opiekunkÄ? ca??ego kraju. Dlatego w??a??nie jej imieniem zaczÄ?to nazywaÄ? ca??Ä? krainÄ? pomiÄ?dzy Zalewem, Pas??Ä?kÄ?, WÄ?skÄ?, i Dru??nem. W ten sposób uwiecznili PogezanÄ? ludzie, bogowie za?? uczynili jÄ? nie??miertelnÄ?, zabierajÄ?c do swego orszaku, gdy opuszczali Prusy. Opowie??Ä? dobieg??a ko??ca i podró?? te??, bo autokar dojecha?? do Kadyn. Ciekawe, czy naprawdÄ? jest tam tak ??adnie? Przy starym, 700-letnim, dÄ?bie Ba??y??skiego czekajÄ? na nas le??nicy z Nadle??nictwa ElblÄ?g. Oprowadzili nas po malowniczej ??cie??ce Kady??ski Las, opowiadajÄ?c ciekawostki le??ne i przedstawiajÄ?c nam mieszka??ców kadynskiego lasu. Darii najbardziej podoba??a siÄ? opowiastka o dziÄ?ciole i jego sposobach zak??adania gniazd, a Mateuszkowi o mrówkach (on bardzo lubi owady). Wszyscy zachwycili siÄ? widokiem Zalewu Wi??lanego i Wysoczyzny ElblÄ?skiej roztaczajÄ?cego siÄ? z punktu widokowego, usytuownego na wzgórzu katedralnym. Schodzimy w dó??. W rÄ?ku trzymamy bukiety z kolorowych li??ci, a kieszenie mamy wypchane buczynÄ? i piÄ?knymi szyszkami, ??wiecÄ?cymi kasztanami i ??o??Ä?dziami. To sÄ? dary jesieni!!!! Przecie?? dzi?? 23 wrze??nia - poczÄ?tek tej piÄ?knej pory roku. ?¹piewamy jesienne piosenki na jej powitanie.Le??nicy prowadzÄ? nad do szkó??ki le??nej "Buczyna". Przyjechali??my do Kadyn, aby przywitaÄ? jesie?? i z??o??yÄ? zobowiÄ?zanie. Obiecali??my, ??e w tym roku szkolnym bÄ?dziemy dzielnie pracowaÄ? , by zdobyÄ? tytu?? "Przyjaciela Ziemi". Pod bacznym okiem le??ników wykonali??my swoje pierwsze le??ne zadania: rozpoznawanie tropów zwierzÄ?t, rozpoznawanie gatunków drzew po li??ciach , korze czy owocach. To by??a wspania??a i bardzo pouczajÄ?ca jesienna wyprawa. Ekologiczny pamiÄ?tnik pierwszoklasist??w - wiÄ™cej...
Ekologiczny pamiętnik pierwszoklasistów
|